طرح مساله : زمینه های بروز پدیده ضد شهرسازی
افزایش روزافزون جمعیت شهرها
افزایش مساحت شهرها
پیچیدگی مسائل
ناکارایی راه حل ها :
مدیران شهری این راه حل ها را به طور کامل به کار نبسته و یا موفق به کاربست آنها نشدند.
این راه حل ها ماهیتاً قادر به رفع مشکلات شهری ما نبودند.
معرفی مفاهیم
ضد شهرسازی (Anti Urbanism )
”ضد شهرسازی به مفهوم انجام فعالیتها و ایجاد فضاهایی در شهر است که در
طرح ها و برنامه های مصوب شهری جایگاهی نداشته و برای آنها تعریفی ارائه
نشده است بلکه تحت تاًثیر شرایط نامساعد اقتصادی ،فشارهای اجتماعی و دیگر
عواملی که در ادامه بررسی خواهد شد ، به وجود آمده اند و گاهی از سوی
مدیریت رسمی شهر نیز مورد پذیرش قرار گرفته واستمرارآنها حتی جنبه قانونی
یافته است .“
جلوه های ضد شهرسازی :
تبدیل کاربریها و غلبه کاربری های تجاری و دیگر کاربریهای جذب کننده سفر.................
• گستردگی تخلفات ساختمانی و استفاده بی ضابطه از فضاهای شهری در قالب
تبدیل فضای پارکینگ به فضای سکونت یا فضای باز خصوصی (حیاط ) به
پارکینگ.......................
عوامل موثر بر بروز پدیده ضد شهرسازی
شی ء شدگی شهر
برنامه ریزی بدون وجود عزم و نیروی سیاسی
کمبود منابع مالی
موانع مدیریتی
سطح نازل آگاهی عمومی
غیر تخصصی بودن ترکیب شوراها
تغییر مداوم ترکیب جمعیتی
کمبودهای قانونی و پیچیدگی های حقوقی
عدم توان پیش بینی دقیق فضاهای مورد نیاز توسعه شهری........................
عدم نظارت مستمر بر رشد شهر
نبود یا ضعف در عملکرد نهاد دیده بان شهری غیر دولتی..........................
منتقدین شهرسازی طبیعی :
لوکوربوزیه : خیابان چم و خم دار راه حیوانات است ، خیابان مستقیم راه انسان.
خیابان – راهرو با دو پیاده رو ای که بین خانه های بلند نفس نفس می زند
می باید از میان برود.شهرها این حق را دارند که چیزی جز قلاعی پر راهرو
باشند.
تعریف شهرسازی طبیعی شهروندگرا :
“ شهرسازی طبیعی شهروندگرا فرآیندی است که در آن شهروندان در تمام یا بخشی
از مراحل آن داوطلبانه ، فعالانه و متعهدانه مشارکت می کنند،در این نوع
شهرسازی اگرچه به استانداردها ،ضوابط و مقررات توجه می شود اما شهرساز با
توجه به شناختی که از ارزشها،تمایلات، نیازها و ترجیحات بهره برداران پیدا
می کند ،می کوشد انعطاف لازم را در طرح به نحوی به وجود
مطالب مرتبط در این زمینه
شهرسازی واژهٔ معادل رشته Municipal Engineering در انگلستان است که در
سیستم دانشگاهی ایران در ردهٔ مهندسی طبقه‌بندی شده است اما معمولاً در
دانشکدهٔ هنر و معماری ارائه می‌گردد. تاریخچهٔ ساخت و کاربرد این واژه در
فارسی برمی گردد به حضور کارشناسان آلمانی در ایران در دههٔ بیست خورشیدی
که در برابر واژهٔ آلمانی Städtebau با همین مفهوم مشابه ساخت و ساز شهر
قرار داده شد. شهرسازی در یک تعریف عام عبارتست از مداخله و تنظیم فضا و
فعالیت به منظور بهبود کیفیت زندگی ساکنان. در کتب درسی دانشگاهی آمده است
که مجموعهٔ روش‌ها و تدابیر ارزشمند و مفیدی که متخصصین امور شهری به
وسیلهٔ آن شهرها را بهتر می‌سازند، به شهرسازی یا علم تنسیق شهرها شهرت
دارد.[۱] و یا شهرسازی عبارت است از مطالعهٔ طرح‌ریزی و توسعهٔ شهرها با در
نظر گرفتن احتیاجات اجتماعی و اقتصادی با توجه به حداقل رساندن مشکلات
شهری و پاسخ‌گویی به نیازهای عمومی جمعیت شهری.[۱] واژه شهرسازی به علت
میان رشته‌ای بودن آن، واژه‌ای درست است[۲] زیرا گرایش طراحی شهری نیز در
مقطع فوق لیسانس در ایران ارائه می‌شود که مباحث زیبایی شناسی و منظر شهری
در آن بیشتر از برنامه ریزی شهری به چشم می‌خورد. همچنین در مقطع کارشناسی،
دانشجویان واحدهای درسی مهندسی آب و فاضلاب و مهندسی ترافیک و جامعه‌شناسی
و ... را نیز می گذرانند که این نشان از میان رشته‌ای بودن شهرسازی دارد و
نمی‌توان نام آن را فقط برنامه ریزی شهری گذاشت زیرا در برنامه ریزی شهری
اسکیس و راندو و پرزانته و مباحث زیبایی شناختی کمتر وارد می‌شود و طراحان
شهری بر این مباحث مسلط هستند.
